ÇED Gereksiz Kararı (Yazısı)

Bu yazımızda, ÇED Gereksiz Kararı diye bir kararın aslında var olmadığını, var olan kararların neler olduğunu sizlere aktarmak istedik. ÇED kararları bilindiği üzere, ÇED Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülen süreçlerin nihayetinde verilen kararları ifade etmektedir. ÇED Yönetmeliği, planlanmakta olan faaliyetlerin çevresel etkilerin değerlendirilmesine yönelik usul ve esasları düzenlemektedir. ÇED Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülen süreçlerin karar aşamasında projenin çevresel etkilerine göre olumlu ya da olumsuz kararlar verilebilir. Bu kararlardan "ÇED Gerekli Değildir" kararı söylenişinden dolayı yanlış anlaşılmalara sebebiyet vermektedir.

ÇED Gerekli Değildir kararı, özellikle haber kanalları gibi medya yayın organlarında farklı anlamlarda servis edilmektedir. Bu sebeple, ÇED Gerekli Değildir kararı verilen projeler için çevresel etkilerinin değerlendirmediği anlamı oluşmaktadır. Oysa ki ÇED Gerekli Değildir kararı verilen projelerin kapasitesi düşük olduğundan dolayı Proje Tanıtım Dosyası hazırlanarak çevresel etkileri değerlendirilmektedir.

Proje Tanıtım Dosyası Nedir?

Proje Tanıtım Dosyası, henüz planlama aşamasında olan bir faaliyetin çevresel etkilerinin değerlendirildiği, etkilere karşı alınacak önlemlerin belirtildiği, bu önlemlere dair taahhütlerin yer aldığı bir değerlendirme raporudur. Proje Tanıtım Dosyası ile yürütülen ÇED süreçlerinin sonucunda, çevresel etkilerinin sınır değerlerin altında olduğu ya da önlenebileceği durumlarda ÇED Gerekli Değildir kararı verilmektedir. Bu karar, halk arasında ÇED Gereksiz Kararı olarak da bilinmektedir.

ÇED Gereksiz olarak bilinen bu karar, çevresel etkilerin değerlendirilmediği anlamına gelmemektedir. Bilakis, çevresel etkileri değerlendirilmiş ve etkilerinin minize edilebileceği belirlenmiş anlamı çıkmaktadır. Ancak, basın yayın organlarında bu durum, çevresel etkilerin değerlendirilmediği olarak lanse edilmektedir. Durum böyle olunca, halk arasında çevresel anlamda hiçbir çalışma yapılmadığı kanaati oluşmaktadır. Bu durumun yanı sıra, yatırımcıların bakış açısıyla ÇED Gerekli Değildir kararı alınacak ÇED süreçlerinin uygulanması noktasında gerek olmadığı düşüncesi hakim olmaktadır. Bu durumun temel sebebi, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin Ek-2 listesine tabi olan projeler için sürecin olumlu olarak tamamlanması aşamasında verilen kararın isminin "ÇED Gerekli Değildir" olmasıdır.